Warunki zdrowotne działania instalacji grzewczych

24 maja 2015
3 Instalacje grzewcze mają wpływ na zdrowie domowników.

Przed wyborem wymarzonego kominka, proszę koniecznie przeczytać poniższy artykuł!

Warunki zdrowotne działania instalacji grzewczych
Racjonalne ogrzewanie domów polega nie tylko na utrzymaniu w nich temperatury na pożądanym poziomie, lecz także na zachowaniu zdrowotnego składu powietrza. Jak wiadomo powietrze, którym oddychamy, prócz zasadniczej mieszaniny tlenu i azotu zawiera szereg domieszek gazowych, spośród których najważniejsza jest para wodna. Istnieje pewna zależność zdrowotna między procentową zawartością pary wodnej w powietrzu i w organizmach żywych, z drugiej zaś strony zawartość w powietrzu pary wodnej wzrasta wraz ze wzrostem temperatury. Nagrzewane powietrze, jako coraz pojemniejsze dla pary wodnej chłonie ją z organizmów żywych i przedmiotów martwych w nim się znajdujących, które w skutek tego ulegają suszeniu, co przy przekroczeniu granicy wilgotności ujawnia się w wysychaniu błon śluzowych, skóry, wysychaniu (pękaniu) mebli, produktów, więdnięciu roślin itp. Zawiesina kurzu, zawsze znajduje się w powietrzu, jest drugim z kolei ważnym czynnikiem, z którym poważnie należy się liczyć w ogrzewnictwie.

Powietrze, które normalnie uważamy jako czyste i świeże, zawiera wielkie ilości kurzu. Obserwując promień słońca, wpadający przez otwór w zamkniętej okiennicy lub smugę promieni lampy projekcyjnej w kinie przekonujemy się, że powietrze którym oddychamy, jest wprost gęste od kurzu. Cząsteczki kurzu, które są przeważnie pochodzenia organicznego, w miarę ogrzewania stają się coraz więcej suche i lotne a już począwszy od 70 °C zaczynają się utleniać tj. spalać.

Świadczy o tym czernienie ścian i sufitów nad grzejnikami centralnego ogrzewania. O ile więc kurz zawarty w powietrzu normalnie świeżym jest dla zdrowia mało szkodliwy, ponieważ organizm jest do jego obecności przystosowany i wyposażony w odpowiednie filtry to nadmiernie wysuszony i lotny drażni drogi oddechowe, przyspiesza wysychanie błon śluzowych itp., a spalony zanieczyszcza powietrze produktami spalania, które nawet w niewielkiej ilości powodują ból głowy, nużenie i inne dolegliwości. Z chwilą zetknięcia się powietrza z powierzchnią grzejną powstaje zjawisko konwekcji, które polega na ciągłym wznoszeniu się w górę ogrzanych jego cząsteczek i zastępowaniu ich coraz to nowymi niosącymi drobne pyłki. O ile więc powierzchnie pieców, kominków, grzejników rozgrzane są za silnie, to po pewnym czasie powietrze w pokoju ulega szkodliwemu dla zdrowia zanieczyszczeniu przez sam proces ogrzewania.

Dlatego też problem ogrzewania łączy się ściśle z przewietrzaniem (wentylacją), a ponadto każda racjonalnie pomyślana instalacja grzejna prócz odpowiedniej wydajności cieplnej rozgrzewać się może na powierzchni tylko do pewnej granicy zakreślonej zdrowotnością działania. Jednakową temperaturę powietrza pokojowego można osiągnąć grzejnikiem małym , silnie nagrzewanym jaki i większym umiarkowanie ciepłym, lecz zdrowotna jakość powietrza będzie tu bardzo różna. Stopień szkodliwego oddziaływania wyższych temperatur na jakość powietrza zależy od czasu ich działania, a więc warunków stwarzających konieczność krótszego lub dłuższego ogrzewania w ciągu doby. Klimat Polski wymaga ogrzewania mieszkań i domów prawie bez przerwy ponad sześć miesięcy w roku.

Te urządzenia grzejne są zupełnie zdrowe i racjonalne, które działają równomiernie i łagodnie, nie przekraczając około 70 °C na swoich powierzchniach oddających ciepło, które dlatego powinny być odpowiednio większe, lecz mniej rozgrzane niż w krajach o klimacie cieplejszym. Zaznaczyć to należy wyraźnie, ponieważ w wielu przypadkach stosowane są urządzenia i systemy grzewcze wzorowane bezkrytycznie na zagranicy w postaci pieców żeliwnych, gazowych, elektrycznych, naftowych itp. o małych, lecz silnie rozpalonych powierzchniach grzejnych, które być może dobre są dla doraźnego podgrzewania mieszkań w krajach gdzie mróz rzadko dochodzi do 5 °C, lecz w naszym klimacie działając prawie bez przerwy są niehigieniczne i kosztowne w użyciu i obsłudze.

Instytut Techniki Budowlanej
Inż. Karol Szrajber
“NOWOCZESNE PIECE MIESZKANIOWE”
Warszawa 1951 – Państwowe Wydawnictwo Techniczne


Podsumowanie 

Powyższy tekst napisany został ponad pół wieku temu, ale w najmniejszym stopniu nie stracił na aktualności. Od ponad dwudziestu lat w Polsce buduje się kominki z zamkniętą komorą spalania tzw. wkładem kominkowym. Korpus takiego wkładu silnie się nagrzewa, ogrzewając powietrze dostarczone do wnętrza kominka. Ogrzane powietrze wykorzystując zjawisko konwekcji unosi się i uchodzi do pokoju przez specjalne kratki umieszczone w górnej części kominka lub rozprowadzane jest za pomocą systemu rur albo kształtek po całym domu. System jest bardzo sprawny, w krótkim czasie dostarcza potężne ilości ciepła, ale nie jest pozbawiony wad. Zasadniczą jest to, że wewnątrz obudowy kominka powietrze ogrzewane jest do bardzo wysokich temperatur od 100 °C do 300 °C. Przeprowadzone naszej firmie testy dowiodły, że w prawidłowo wykonanym kominku (tzw. konwekcyjnym) temperatura w jego wnętrzu przekracza 100 °C. W tak wysokiej temperaturze stale dochodzi do spalania kurzu zawartego w powietrzu, a dodatkowo jest ono mocno wysuszane. Długotrwałe ogrzewanie domu takim gorącym powietrzem w znaczącym stopniu wpływa na samopoczucie, a nawet zdrowie jego mieszkańców (bóle głowy, wyschnięte śluzówki, itp.). Ponadto dochodzi do silnego zabrudzenia ścian nad kratkami, z których uchodzi rozgrzane powietrze. Kolejną niedogodnością takiego systemu jest konieczność częstego uzupełniania opału – ciepło utrzymuje się w pomieszczeniach w trakcie spalania drewna, ale wkrótce po wygaśnięciu ognia w pokojach robi się chłodno. Aby utrzymać stałą i komfortową temperaturę w domu, konieczne jest uzupełnianie drewna w kominku co 2-3 godziny.

Oczywiste jest, że powyższe argumenty nie będą istotne dla osób, które rozpalają ogień w kominku od czasu do czasu i nie będą traktować go jako alternatywne i ekonomiczne źródło ciepła.

Klientom, którzy chcieliby jednak zmniejszyć koszty ogrzewania i posiadać zdrowe, ekonomiczne i niekłopotliwe w obsłudze dodatkowe (a może nawet podstawowe) źródło ciepła w domu, proponujemy kilka innowacyjnych rozwiązań ogrzewania kominkiem:

  • kominek z wkładem wodnym tzw. płaszczem wodnym – podłączony do instalacji centralnego ogrzewania
  • pieco-kominek kombi z systemem odzysku i akumulacji ciepła ze spalin
  • piec lub kominek hypocaustum – czyli ceramiczna obudowa bez kratek konwekcyjnych połączona z systemem odzysku ciepła ze spalin.